CBS (Cost Breakdown Structure) 

برخلاف ساختار شکست کار ( WBS ) که ساختار کاری فعالیت را معرفی میکرد اما ساختار شکست هزینه (CBS) یک روش سازمان‌دهی و طبقه‌بندی هزینه‌ها است که در مدیریت پروژه‌ها به کار می‌رود.

این ساختار به مدیران پروژه امکان می‌دهد که هزینه‌ها را به صورت دقیق‌تر و به تفکیک اجزای پروژه یا همان فعالیت های پروژه مورد بررسی قرار دهند.

هدف اصلی ساختار شکست هزینه CBS

این است که اجزای مختلف پروژه را بر اساس نوع هزینه (مانند نیروی کار، مواد، تجهیزات و هزینه‌های سربار و غیره ) که متعلق به هر فعالیت در پروژه میبیاشد را مشخص کند تا کنترل هزینه‌ها بهبود یابد و امکان مقایسه هزینه‌ها با بودجه فراهم شود.

اصول ساختار شکست هزینه:

CBS با ایجاد یک سلسله مراتب سازمان‌دهی‌شده از هزینه‌ها شروع می‌شود. این سلسله مراتب می‌تواند شامل دسته‌بندی‌هایی مانند هزینه‌های نیروی کار، مواد اولیه، تجهیزات و سایر هزینه‌های که به فعالیت ارتباط دارد باشد. با استفاده از CBS، مدیران پروژه می‌توانند به‌راحتی هزینه‌های هر بخش از پروژه را تجزیه و تحلیل کنند و در صورت نیاز، تصمیمات مناسبی برای کاهش هزینه‌ها یا افزایش بهره‌وری اتخاذ نمایند.

مثال‌های کاربردی:

پروژه ساخت و ساز:

در یک پروژه ساختمانی، CBS می‌تواند هزینه‌ها را به صورت نیروی کار، مواد ساختمانی، اجاره تجهیزات و هزینه‌های مدیریتی و هرانچه که مرتبط با فعالیت ها باشد تقسیم کند. برای مثال، اگر هزینه نیروی کار بیش از حد پیش‌بینی شده باشد، مدیر پروژه می‌تواند نیروهای کار اضافی را کاهش داده یا از روش‌های کارآمدتر استفاده کند.

پروژه توسعه نرم‌افزار:

در یک پروژه توسعه نرم‌افزار، هزینه‌ها می‌تواند به صورت حقوق برنامه‌نویسان، هزینه‌های سخت‌افزار و نرم‌افزار، تست و پشتیبانی تقسیم شود. CBS کمک می‌کند تا متوجه شویم که آیا هزینه‌ها به‌درستی توزیع شده یا نیاز به تعدیل وجود دارد.

پروژه تحقیق و توسعه:

برای پروژه‌های تحقیق و توسعه، CBS به دسته‌بندی هزینه‌ها بر اساس حقوق پژوهشگران، مواد آزمایشگاهی، و تجهیزات تحقیقاتی کمک می‌کند. با تجزیه و تحلیل این هزینه‌ها، مدیر پروژه می‌تواند منابع مالی را بهینه تخصیص دهد.

پروژه تولیدی:

در یک خط تولید، CBS می‌تواند هزینه‌ها را به اجزایی مانند مواد اولیه، نیروی انسانی، هزینه‌های انرژی و نگهداری ماشین‌آلات تقسیم کند. این تفکیک باعث می‌شود تا مشخص شود کدام بخش از تولید بیشترین هزینه را دارد و چگونه می‌توان بهره‌وری را افزایش داد.

نتیجه‌گیری:
ساختار شکست هزینه (CBS) یکی از ابزارهای اساسی برای مدیریت هزینه‌های پروژه است. با استفاده از این ابزار، مدیران پروژه می‌توانند هزینه‌ها را به‌صورت دقیق‌تری کنترل کنند، منابع را بهینه تخصیص دهند و از اضافه‌هزینه‌ها جلوگیری کنند. CBS به مدیران پروژه کمک می‌کند که از مسیر مالی پروژه به درستی آگاه باشند و با شفافیت بیشتری برنامه‌ریزی کنند.